Stało się – dostałeś odpowiedź na swoją aplikację w sprawie pracy i zaproszono Cię na rozmowę kwalifikacyjną. Jednak Twoja euforia szybko opadła i zastąpiło ją inne, nie mniej intensywne uczucie – niepewność. Obawiasz się, że źle wypadniesz przed rekruterem i udzielisz odpowiedzi nie wpisujących się w politykę firmy. Zapewne masz również wątpliwości, czy powinieneś odpowiadać na pytania dotyczące strefy prywatnej i jakie będą konsekwencje Twojej ewentualnej odmowy. Z jednej strony nie chcesz tracić szans na zatrudnienie, ale też nie masz zamiaru zdradzać pracodawcy więcej, niż to konieczne. Sprawdź zatem, jakich pytań nie można zadawać na rozmowie kwalifikacyjnej.
Pytania zgodne z prawem
Twój potencjalny pracodawca ma prawo wiedzieć jak się nazywasz (a także jak nazywają się Twoi rodzice), a także poznać Twoją datę urodzenia i miejsce zamieszkania. Będziesz także musiał podać przebieg wykształcenia i dotychczasowego zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę. Od Ciebie jednak zależy, czy powiesz rekruterowi o pracach dorywczych, czy zachowasz tę informację dla siebie. Warto przy tym wziąć pod uwagę, że prace dorywcze związane ze stanowiskiem, o które się ubiegasz, mogą świadczyć na Twoją korzyść w procesie rekrutacji. Zapewne zdziwi Cię również fakt, że nie musisz podawać swojego numeru telefonu ani adresu e-mail – to dane prywatne i takich pytań nie można zadawać na rozmowie kwalifikacyjnej, zatem tylko od Ciebie zależy, czy zechcesz na nie odpowiedzieć.
Pytania niedozwolone dla rekrutera
W mniejszych firmach rekruterzy często pozwalają sobie na zadawanie pytań niezgodnych z Kodeksem Pracy. Nagminnie łamie się prawo kobiet do prywatności – tu zwykle padają pytania o posiadanie i planowanie dzieci. Według rekrutera pytania o macierzyństwo są zasadne, gdyż pomagają w ocenie dyspozycyjności przyszłego pracownika. Niemniej, takich pytań nie można zadawać na rozmowie kwalifikacyjnej i absolutnie nie musisz na nie odpowiadać. Dotyczy to również pytań o stan cywilny czy plany matrymonialne – pracodawca nie musi wiedzieć, czy jesteś dziesięć lat po ślubie, bierzesz rozwód czy sumiennie dbasz o swój status singla.
Inne pytania, jakich nie można zadać na rozmowie kwalifikacyjnej:
- pytania o religię, wyznanie;
- pytania o orientację seksualną;
- pytania o poglądy polityczne;
- pytanie o przynależność do związków;
- pytania o stan zdrowia, przebyte choroby;
- pytanie o pochodzenie etniczne;
- pytanie o pracę małżonka.
Co zrobić jeśli rekruter zada jedno z powyższych pytań? Wówczas możesz odmówić odpowiedzi lub odpowiedzieć wymijająco. Jeśli rekruter jest wyjątkowo natarczywy, warto wziąć pod uwagę, że firma może mieć tendencję do ingerowania w życie prywatne pracowników.
Pytanie o karalność – wolno czy nie?
Rekruterzy często chcą wiedzieć, czy kandydat był karany i żądają stosownego zaświadczenia. Musisz jednak wiedzieć, że takich pytań nie wolno zadać podczas rozmowy kwalifikacyjnej, o ile nie istnieje wymóg oparty na podstawie prawnej. Jeśli starasz się o pracę w służbach (mundurowej lub cywilnej) lub w branży związanej z bezpieczeństwem, musisz dostarczyć zaświadczenie o niekaralności. Będziesz musiał udzielić odpowiedzi także wtedy, jeśli kandydujesz na stanowisko członka zarządu, doradcy finansowego lub przedstawiciela handlowego.